Vụ Hồ Duy Hải: VKS Tối cao chỉ ra nhiều bất hợp lý

Chiều 2-12, mẹ của Hồ Duy Hải – bị án đang chờ thi hành án (THA) tử hình – đã nhận được thông báo về việc kháng nghị hai bản án đã tuyên tử hình con mình về hai tội giết người, cướp tài sản. VKSND Tối cao cũng thông báo việc tạm đình chỉ THA tử hình theo bản án phúc thẩm đối với Hải.

Dù đã biết thông tin từ mấy ngày nay nhưng khi cầm trong tay thông báo chính thức, mẹ của Hồ Duy Hải vẫn ngất đi vì xúc động.

Kháng nghị sau 10 năm án có hiệu lực

Theo kháng nghị của VKSND Tối cao, bản án sơ thẩm và phúc thẩm có nhiều nhận định và kết luận chưa phù hợp với tình tiết khách quan của vụ án; việc thu thập, đánh giá chứng cứ, tài liệu chưa đầy đủ; nhiều nội dung cần chứng minh của vụ án còn mâu thuẫn nhưng chưa được làm rõ.

Đặc biệt, VKS đánh giá diễn biến lời khai của bị cáo không phù hợp với thực tế khách quan, với hiện trường vụ án. Theo lời khai của Hải và bản án, Hải dùng ghế đập đầu chị V. trên phòng khách rồi kéo, đặt đầu chị V. lên bụng nạn nhân H. để cắt cổ. Nhưng theo bản ảnh và biên bản khám nghiệm hiện trường thì chiếc ghế đó lại nằm dưới nền nhà, ngay sát cửa ra nhà tắm và nạn nhân V. gác chân lên chiếc ghế. Trên mặt nệm ghế có dấu vết máu quệt, dấu vết đế dép và dính những hạt cơm khô đều là những dấu vết mới nhưng không được điều tra làm rõ. Mặt khác, ghế thu giữ được sau khi vụ án xảy ra hơn hai tháng là một chiếc ghế có mã số khác với mã số ghi nhận trong biên bản khám nghiệm hiện trường.

Về thời gian gây án, theo VKS, cơ quan điều tra (CQĐT) chưa giải quyết triệt để những mâu thuẫn. Bản án kết luận Hải có mặt tại hiện trường lúc 19 giờ 30 là không có căn cứ. Bởi theo lời khai của nhân chứng HVB, khoảng 19 giờ khi anh tới Bưu điện Cầu Voi gửi xe đã thấy một thanh niên ngồi trong đó. 19 giờ 30, anh Bình quay lại vẫn thấy thanh niên này.

Nhân chứng ĐVT khai đến bưu điện gọi điện thoại về nhà lúc 19 giờ 39 phút 22 giây thì có nhìn thấy một thanh niên ngồi trong bưu điện. Nhưng theo kết luận điều tra, 19 giờ 13 phút 39 giây, Hải đang có mặt tại hiệu cầm đồ để làm thủ tục cầm đồ rồi quay về nhà dì Len trả xe và sang nhà dì Rưởi lấy xe đi đến một quán trả tiền cho Võ Lộc Đang, rồi mới đi đến Bưu điện Cầu Voi.

VKS phân tích tổng thời gian từ hiệu cầm đồ đến khi chia tay Đang, Hải phải mất khoảng 28 phút. Tức khoảng 19 giờ 41 phút Hải mới bắt đầu đi xe máy từ điểm chia tay Đang để đến bưu điện và mất bao lâu để đi đến bưu điện thì cũng chưa được làm rõ. Trong khi biên bản kiểm tra thời gian ngày 14-7-2008 của CQĐT, đoạn đường từ hiệu cầm đồ đến Bưu điện Cầu Voi khoảng 7,5 km, đi hết 15 phút thì Hải không thể có mặt tại bưu điện này trước 19 giờ 39 phút 22 giây như kết luận.

Mẹ, dì và em gái của tử tù Hồ Duy Hải luôn có niềm tin Hải vô tội. Ảnh: BPL

Dấu vân tay tại hiện trường của ai?

Về nhận dạng đối tượng phạm tội, VKS nêu không có nhân chứng nào khẳng định thấy Hải có mặt tại hiện trường vào thời điểm xảy ra vụ án.

Tại CQĐT, trong biên bản ghi lời khai, anh ĐVT cam đoan: “Tôi không thể nhận dạng chính xác người thanh niên đó qua khuôn mặt được”. Còn anh HVB khai chỉ nhìn thấy một thanh niên ngồi trong bưu điện nhưng không mô tả và nhận dạng được.

Đáng lưu ý, VKS phân tích cấp sơ thẩm và phúc thẩm không làm rõ được địa điểm, người tiêu thụ tài sản do Hải cướp được; kết luận giám định cho thấy dấu vân tay thu được ở hiện trường không phải là của Hải nhưng là của ai cũng không được làm rõ…

Ngoài ra, theo kết luận điều tra, qua lời khai của Hải, CQĐT thu giữ đống tro do Hải đốt sau khi gây án một tuần. Tuy nhiên, trong hồ sơ thể hiện vào lúc 18 giờ 30 ngày 21-3-2008, khi CQĐT đến khám xét nhà Hải phát hiện và thu giữ đống tro này; còn lời khai của Hải được lấy vào lúc 19 giờ 30 ngày 21-3-2008. Có nghĩa là lời khai của Hải được ghi sau khi thu giữ đống tro chứ không phải do Hải khai mà CQĐT thu giữ được.

Tại kết luận giám định ngày 8-5-2008 nêu: Trong mẫu tàn than tro có thành phần vải và nhựa polyester, không đủ yếu tố kết luận có thành phần các nguyên liệu làm ra dây thắt lưng, quần áo và SIM card.

Đồ họa: Thùy Trang

Một số tài liệu bị bỏ ngoài hồ sơ

Về thủ tục tố tụng trong giải quyết vụ án, VKSND Tối cao phân tích các cơ quan tiến hành tố tụng có nhiều vi phạm nghiêm trọng như bỏ sót những chứng cứ vụ án, không trưng cầu giám định vết máu; không đưa lời khai của Hồ Duy Hải và người làm chứng vào hồ sơ vụ án dẫn đến sai lầm trong giải quyết vụ án.

Cụ thể, khám nghiệm hiện trường nhưng không thu giữ ghế, thớt là những vật chứng quan trọng và là vật mang dấu vết vụ án; không giám định thời điểm chết của nạn nhân, không trưng cầu giám định ngay vết máu thu được khi khám nghiệm hiện trường mà để bốn tháng sau; một số biên bản ghi lời khai, hỏi cung có sửa chữa nhưng không có chữ ký xác nhận của người khai.

VKS còn chỉ ra một chi tiết khác là cùng một lúc, điều tra viên Lê Thành Trung có thể thực hiện khám nghiệm hiện trường (kết thúc hồi 13 giờ 10 ngày 14-1-2008), vừa thực hiện khám nghiệm hai tử thi (bắt đầu lúc lúc 11 giờ 40 ngày 14-1-2008 đối với V. và 12 giờ 10 cùng ngày đối với H.).

Đồng thời VKS xác định lời khai đầu tiên ngày 20-3-2008 của Hải không nhận tội nhưng bản khai này và một số lời khai nhân chứng không được đưa vào hồ sơ vụ án, mặc dù những tài liệu này có trong hồ sơ lưu trữ của CQĐT.

Cơ quan tiến hành tố tụng không lấy lời khai của anh Phùng Phụng Hiếu, là nhân chứng đầu tiên phát hiện vụ án; ngoài các dấu vân tay tại hiện trường chưa xác định được của ai thì còn có đối tượng tình nghi là Nguyễn Văn Nghị, Nguyễn Mi Sol không được điều tra làm rõ.