Món lợi… không hời

Đầu tháng 6-2021, chị N.T.T.M. (ngụ quận 11, TPHCM) đến công an trình báo bị lừa hơn 220 triệu đồng. Chị M. cho biết có quen một người quốc tịch Trung Quốc qua mạng, người này xưng là doanh nhân sang Việt Nam mở rộng kinh doanh. Sau nhiều ngày nhắn tin, chị cảm thấy quý mến người này vì cách nói chuyện lịch sự và có am hiểu về lĩnh vực tài chính, đặc biệt là đầu tư tiền ảo; vì vậy chị cho biết muốn đầu tư kiếm thêm tiền do tình hình dịch bệnh ảnh hưởng khá nhiều đến công việc cũng như việc kinh doanh cho thuê phòng trọ.

Sau đó, người này nói cũng đang tham gia đầu tư tiền ảo trên sàn giao dịch, sẽ chia sẻ kinh nghiệm và chỉ dẫn nếu chị M. chấp nhận đầu tư. Tự tin vào vốn kiến thức tiền ảo của bản thân nên chị M. nhận lời. Ban đầu, chị đầu tư 100USD và nhanh chóng đạt lợi nhuận 20USD sau vài phút đầu tư. Với cách thức đầu tư tương tự, ở lần thứ 2, chị đồng ý đầu tư 5.000USD, ngay lập tức nhận lợi nhuận 1.000USD.

Tuy nhiên, mọi thứ không “như mơ” ở lần thứ ba. Lần này, người quen nói trên đề nghị và chị nhận lời đầu tư 30.000USD. Số tiền đầu tư quá lớn, nhưng tin tưởng mức lợi nhuận cũng sẽ lớn, chị M. mượn thêm tiền của bố mẹ, cộng với tiền cá nhân tích góp được là 11.000USD. Chị M. chuyển toàn bộ số tiền cho người đàn ông quen biết qua mạng. Chuyển tiền xong, chị hoàn toàn mất liên lạc và biết mình bị lừa.

Khó xử lý

 Về góc độ pháp lý, luật sư Trần Tấn Tài (Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết, hiện nay pháp luật Việt Nam không thừa nhận tiền ảo là tiền tệ và là phương tiện thanh toán hợp pháp. Pháp luật không công nhận nhưng cũng không cấm kinh doanh, đầu tư đối với tiền ảo. Do đó nhà đầu tư, người chơi tiền ảo đối mặt với rất nhiều rủi ro nếu xảy ra sự cố, thậm chí bị lừa đảo mất trắng tài sản.

Theo luật sư Lê Quang Vũ (Đoàn Luật sư TPHCM), trường hợp chủ sàn đầu tư tiền ảo, những người môi giới bằng thủ đoạn gian dối đánh sập sàn để chiếm đoạt tiền nhà đầu tư thì có dấu hiệu cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Trường hợp các nhà đầu tư, người môi giới biết và tham gia vào sàn đầu tư mang tính chất cá cược đánh bạc có bảo hiểm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Đánh bạc”. Tuy nhiên, theo luật sư Đặng Hoài Vũ (Đoàn Luật sư TPHCM), hiện nay đối với việc tố cáo lừa đảo thông qua kênh đầu tư giao dịch trên sàn giao dịch tiền ảo rất khó xử lý bởi khó chứng minh hành vi phạm tội.

Đại tá Phạm Xuân Thao, Trưởng Công an quận 11 (TPHCM), cảnh báo, hiện nay đầu tư tiền ảo trên các sàn giao dịch là mảnh đất màu mỡ cho các đối tượng hoạt động mang tính chất lừa đảo, kinh doanh đa cấp thông qua đầu tư tiền ảo. Các đối tượng tội phạm thường mở rộng mạng lưới, lôi kéo người chơi trước giới thiệu người khác tham gia; và mỗi lần lôi kéo được người tham gia, người môi giới sẽ được trả lợi nhuận hấp dẫn. “Đa phần các đối tượng đánh vào lòng tham của nhà đầu tư, người chơi bởi những món lợi nhuận lớn trong thời gian ngắn. Khi nhà đầu tư rót tiền vào càng lớn, đến một lúc nào đó, các đối tượng huy động vốn sẽ đột nhiên biến mất hoặc sập sàn giao dịch rồi chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư, người chơi tiền ảo”, Đại tá Phạm Xuân Thao cho biết.